Poradnik Micha: Geometria kół – czym jest geometria 3D?

Dla niektórych geometrią jest po prostu zbieżność kół. Nie uznaję tego za kardynalny błąd, trzeba jednak podkreślić, że jest to fatalne niedopowiedzenie. Dlaczego? Ponieważ pod słowem ,,geometria” kryje się wiele związanych ze sobą pojęć dotyczących ustawienia kół. Z tego powodu ważne będzie powiedzenie sobie raz jeszcze – czym jest geometria, po co ona jest, kiedy ją ustawiamy i na co ona ma wpływ.

Ludziom się wydaje, że pod słowem ,,geometria” ukryte jest znaczenie ,,zróbmy zbieżność”, i tylko tyle, a ja niepotrzebnie zawracam głowę, próbując się w to bardziej wgryźć. Zupełnie jednak tak nie jest i geometria to po prostu zbiór różnych parametrów.

Parametry dotyczące zawieszenia

Ile mamy punktów, które dzisiaj są w stanie zmierzyć maszyny? A ile punktów ogólnie należy mierzyć w aucie? Samych parametrów dotyczących kół pojazdu, czyli ściślej mówiąc zawieszenia, jest mnóstwo. Nie wszystkie oczywiście są regulowane.

Wyprzedzenie osi zwrotnicy, pochylenie osi zwrotnicy, zbieżność kół, no i także parametry odnoszące się do tylnej osi i te mówiące nam jak skonstruowany jest cały trapez kierowniczy czy jakie mamy rozbieżności przy skręcie. Ważne jednak przy tych wszystkich wartościach, aby rozgraniczyć dwie rzeczy:

geometrię rozróżniamy według przedniej i tylnej osi.

Od dawien dawna oś tylna jest już w różnych modelach samochodów. Pomijam temat belki, jednak tam, gdzie znajdują się wielowahaczowe zawieszenia, to każdorazowo tył osi także powinien być sprawdzany.

Po co robimy geometrię? Jak często należy ją wykonać?

Minimum raz w roku należałoby sprawdzić geometrię. Niekoniecznie od razu ustawiać, ale chociaż właśnie sprawdzić. Z tego względu, że każdy element może mieć wpływ na zawieszenie oraz zmianę parametrów. Przykład? Dajmy na to, że wjechanie w jakąś większą dziurę na drodze czy uderzenie kołem w krawężnik może spowodować odkształcenie elementów, a to z kolei będzie miało wpływ na zaburzenie geometrii.

Ogólnie rzecz mówiąc, geometria wpływa na bezpieczeństwo jazdy. Jest to fakt, o którym nie można zapominać. I dlatego, geometrię robi się właśnie przede wszystkim pod tym kątem. Bezpieczeństwo jest priorytetem, a sprawny pojazd to podstawa, żeby móc odpowiedzialnie podróżować.

Dlaczego warto zrobić geometrie samochodu?

Pilnując geometrii, auta nie będą nerwowe, będą się prowadziły w zadanym kierunku jazdy, odpowiednio skręcały itd. Jest jednak bardzo ważny aspekt, który także powinniśmy mieć dodatkowo na uwadze. Są nim finanse.

Moim zadaniem jest więc przekonać Was, że raz w roku, poza badaniem technicznym, które musicie odwalić – tak się niestety mówi, a niektórzy postrzegają je nawet jako karę – zachęcam, aby zrobić sobie geometrię samochodu. Dzięki temu będziecie w stanie zweryfikować m.in. czy auto nie zużywa więcej paliwa.

Zła geometria, nieprawidłowe kąty nieprzewidziane przez producenta, których możecie nie być świadomi nawet przez lata, lub coś luźnego w zawieszeniu, co powoduje na przykład szybsze zużywanie opon, a co za tym idzie – większe opory tłoczenia. W przypadku silników spalinowych będziecie więc mieli większe spalanie, a w przypadku silników lub napędów elektrycznych – mniejszy zasięg.

Nowoczesne pomiary geometrii kół

Kiedy mówimy o geometrii i ustawieniu parametrów, to mamy na myśli bardzo precyzyjny pomiar, odnoszący się do tak naprawdę dziesiątek milimetra. Badanie jest dokładne, szczególnie na urządzeniach nowszego typu. To nie są tego typu pomiary, jak ustawiało się kiedyś ,,na sznurek”.

W tej chwili kalibrowane są też radary, na przykład do geometrycznej tylnej osi jazdy. Wychodzi na to, że przed kalibracją radaru, powinno wykonać się geometrię, a po każdej wykonanej geometrii – skalibrować radar. Z kolei od 2015 roku do porządku dziennego weszli asystenci pasa ruchu czy aktywne tempomaty, które oparte są przede wszystkim o technologię radarów. A teraz przyznajcie się sami przed sobą czy wiedzieliście, że żeby radar działał poprawnie, musi być zrobiona geometria w aucie?

Geometria kół 3D

Bardzo często widzimy jako odbiorcy, konsumenci czy po prostu kierowcy napis: Geometria 3D. Czym różni się geometria 3D od wcześniejszej geometrii 2D? Przede wszystkim technologią pomiaru. Nowa generacja geometrii opiera się o tarcze pasywne, czyli ekrany zakładane na koła (w pomiarze 2D zakładane były głowice) i odczytywane w przestrzeni trójwymiarowej przez dodatkową kamerę.

Czyli mówiąc najprościej, jest to po prostu pomiar przeprowadzony w technologii 3D. Komputer nie widzi więc auta, tylko tę tarczę.

Prawidłowe ustawienie geometrii – prawidłowy pomiar

Pierwszą ważną sprawą, o której należy pomyśleć przed przystąpieniem do geometrii, a o czym sporo osób nie wie lub zapomina, jest sprawdzenie ciśnienia w kołach, ale także ich stan zużycia nadmiernego. Warto zweryfikować także zawieszenie pod kątem występowania ewentualnych luzów. A to dlatego, że każda ingerencja może powodować zmianę kątów, które będą poddawane pomiarom.

Nie można zapominać o kontroli układu hamulcowego. Ważne, aby żaden zacisk nie blokował koła i mogło kręcić się ono swobodnie.

Największe błędy podczas wykonywania geometrii

W ustawieniach geometrii kluczowy jest czas wykonania samej usługi. Niektóre osoby obsługujące urządzenia robią to zbyt szybko, czyli też niedokładnie. Niejednokrotnie pomija się kilka kroków, żeby przyspieszyć pomiar, a to oczywiście wpływa na późniejszy wynik.

Warto więc w celu wykonania geometrii udać się do sprawdzonego miejsca, w którym żaden z etapów nie zostanie pominięty lub wykonany zbyt szybko.