Wyciek oleju z turbiny - co robić?

Wycieki oleju mogą być spowodowane rozmaitymi usterkami. Zazwyczaj jest to niewłaściwy poziom ciśnienia w obudowie sprężarki i turbiny. Wyciek oleju stanowi niezwykle niebezpieczne zjawisko i może spowodować uszkodzenie systemów łożyskowych.

Wyciek oleju jest niebezpiecznym zjawiskiem. Jeśli płyn w niekontrolowany sposób wydostaje się z turbiny, może zanieczyścić środowisko. Oprócz tego jego ubytki źle wpływają na działanie komponentów, które mogą się zatrzeć. Dlatego warto wiedzieć, co robić w sytuacji, gdy wycieka olej z turbiny.

Czym jest turbina i jak działa?

Turbina to urządzenie, które użytkuje energię kinetyczną dowolnego płynu. Może to być np. woda, para, powietrze lub gazy spalinowe. Turbina wykorzystuje wymienione substancje do wygenerowania ruchu obrotowego. 

Tego typu urządzenia najczęściej są używane do produkcji energii elektrycznej w silnikach i systemach napędowych. Turbosprężarki można traktować jak rodzaj silnika, ponieważ pobierają i wytwarzają energię wejściową.

Z jakich elementów składa się turbina?

Turbina składa się zazwyczaj z szeregu łopatek. Materiał, który jest najczęściej używany do ich produkcji, to stal. Specyfika tego stopu, a także odpowiednio zaprojektowana konstrukcja urządzenia pozwala cieczy wejść do turbiny, popychając łopatki. Te elementy obracają się podczas przepływu płynu i przechwytują część energii w postaci ruchu obrotowego. W miarę przepływu cieczy traci on energię kinetyczną i ostatecznie opuszcza turbinę z mniejszą energią niż na początku.

Wyciek oleju z turbiny – objawy, na które należy zwrócić uwagę

Jeśli pojawia się wyciek z turbiny, bezpośrednio po montażu i z obu stron turbosprężarki, może to być spowodowane usterkami takimi jak np. zatkane lub zgięte przewody powrotne oleju. Innym powodem pojawienia się wycieku jest nadmiernie wysokie ciśnienie w skrzyni korbowej – może być spowodowane nadmiarem gazów przedmuchowych lub wadliwą wentylacją skrzyni korbowej. 

Wszystkie te przypadki mają jeden wspólny element: olej nie jest w stanie wrócić do miski olejowej. Gdy tylko płyn napotka jakikolwiek rodzaj blokady na swojej drodze, będzie szukał innej drogi – zazwyczaj przedostaje się przez turbosprężarkę i właśnie wtedy wycieka z turbiny – do układu wydechowego, powodując kopcenie oraz wyciek z połączeń układu wydechowego, lub do układu dolotowego, co może prowadzić w silniku diesla do niekontrolowanego rozbiegania się silnika i jego uszkodzenia.

Po wymianie turbosprężarki na nową olej dalej cieknie – dlaczego tak się dzieje?

Nowa turbosprężarka natychmiast po uruchomieniu wyciska olej po stronie wydechowej. Z wydechu wydobywa się niebieski dym, a strona turbiny jest całkowicie pokryta olejem? Wydawać by się mogło, że głównym powodem jest źle przeprowadzona wymiana, jednak to nie wina nowej turbosprężarki, tylko poprzedniego, wadliwego urządzenia. Możliwe, że poprzedni model już wcześniej był nieszczelny i wtłaczał mnóstwo oleju do przewodu powietrza doładowującego. 

Kiedy stara turbosprężarka została wymieniona, nie przeprowadzono dalszych kontroli przestrzeni wokół. W rezultacie nowy sprzęt transportuje do silnika stary olej, który zgromadził się w przewodzie i chłodnicy powietrza doładowującego. Stamtąd trafia na stronę wydechową nowej turbosprężarki, gdzie spala się i wytwarza niebieski dym.

Wady innych komponentów mogą powodować wyciek oleju

Turbosprężarka jest częścią złożonego systemu, na który składają się takie komponenty jak silnik spalinowy, układ dolotowy, wydechowy, smarowania, chłodzenia oraz przewody powietrza doładowującego. Tak duża liczba części powoduje, że wyciek oleju z turbiny może mieć różne objawy i przyczyny.

Warto posłużyć się przykładem – po zatkaniu filtra powietrza często dochodzi do utraty oleju po stronie sprężarki, powoduje to, że olej zostaje wyciągnięty z turbosprężarki za wirnikiem i przenika do przewodu powietrza doładowującego.

Wyciek oleju z turbosprężarki – skuteczne rozwiązania, które pomogą zwalczyć problem

W celu uszczelnienia wału w turbosprężarce stosuje się dwa rodzaje uszczelnień. Wykorzystuje się wówczas rzeczywisty ruch obrotowy wału. Przy prędkościach obrotowych do 300000 obr/min olej jest po prostu wyrzucany z wału przez siłę odśrodkową. Kilka pierścieni wału tworzy też rodzaj uszczelnienia labiryntowego. Te metody są niezawodne w zapobieganiu wyciekom oleju z turbosprężarki.

Istnieje pewne odstępstwo od reguły – w przypadku znacznego zużycia łożysk, pęknięcia wałka lub innej poważnej usterki nie można już zapewnić wystarczającego uszczelnienia, co prowadzi do wycieku oleju z turbiny. Dlatego warto przeanalizować problem z obu stron, czyli zarówno od strony sprężarki, jak i turbiny. Następnie należy ustalić przyczynę zwiększonego zużycia płynu.