Klucz udarowy kojarzy nam się z wyspecjalizowanym narzędziem używanym do prac profesjonalnych. Na wszystkich robią wrażenie błyskawiczne akcje zespołów bolidów Formuły 1, kiedy w kilkanaście sekund załoga wymienia zużyte opony, usuwa usterki (np. wymienia uszkodzony fragment nadwozia), a w niektórych amerykańskich seriach wyścigowych nawet uzupełnia paliwo.
Klucz udarowy stanowi także wyposażenie ekipy budowlanej, a także jest wprost niezbędny w warsztatach samochodowych. Wykorzystuje się go do demontażu i montażu różnych urządzeń w przemyśle: maszyn, pojazdów, kotłów, instalacji odsiarczających spaliny i służących w syntezie chemicznej, rurociągów, konstrukcji stalowych. Czy taki klucz znajdzie w ogóle zastosowanie w przydomowym garażu?
Dla kogo klucz udarowy jest przydatny?
Klucze udarowe elektryczne oraz klucze akumulatorowe to urządzenia, które nie raz uratują Cię z opresji w trasie oraz przyśpieszą pracę w warsztacie. Kto powinien zatem rozważyć zakup tego urządzenia?
Kierowcy
Najczęstsza sytuacja, w której wprost marzysz o kluczu udarowym to samodzielna wymiana koła w samochodzie, zwłaszcza w trudnych warunkach (awaria na drodze). Spieszysz się, walczysz, pocisz, obok Ciebie przejeżdżają samochody, zaniepokojona rodzina pogania cię. Korzystając z klucza udarowego, unikniesz stresu oraz możliwości złamania klucza, zerwania śruby czy uszkodzenia felgi w wyniku ześlizgnięcia się klucza z łba śruby.
Użytkownicy pojazdów roboczych
Jeśli pracujesz przy traktorze, maszynie budowlanej albo samochodzie terenowym, na pewno częściej przedzierasz się przez błoto niż suniesz po gładkim asfalcie. Pojazd permanentnie jest narażony na trudne warunki: wodę, brud, ciągłe naprężenia i w sytuacji awarii nakrętki nie chcą współpracować, nawet jeśli masz pod ręką przedłużkę. Odkręcenie ich będzie możliwe tylko przy użyciu klucza udarowego o wysokiej sile.
Mechanik zawodowy i amator
Zawodowi mechanicy obowiązkowo muszą posiadać klucz udarowy. To urządzenie pozwoli skrócić czas pracy i tym samym wykonać więcej zadań. Sprawdzi się także dla osób, które samodzielnie dbają o swój samochód lub lubią spędzać wolne popołudnia w swoim garażu, gdzie dokonują renowacji imponującego zabytkowego auta. Stare śruby kół z pewnością łatwiej ustąpią kluczowi udarowemu.
Zapalonego majsterkowicza
Co z pracami remontowymi i budowlanymi? Zbudować dom, posadzić drzewo i doczekać się syna - nie jest dane każdemu, ale od czegoś można zacząć. W wypełnieniu pierwszego z zadań klucz udarowy przyda Ci się nie tylko do odkręcania i dokręcania niezliczonej ilości śrub, czy długich wkrętów ciesielskich, ale z pomocą adapterów ułatwi zadanie wywiercenia dużych otworów w drewnie lub w blachach stalowych.
Jaki klucz wybrać?
Podstawą działania tego urządzenia jest udar. Stałe uderzenia głowicy klucza z dużą szybkością przyczyniają się do luzowania śrub, radzą sobie również z zalegającą wokół rdzą czy błotem.
Mamy trzy rodzaje kluczy udarowych różniących się pod względem źródła zasilania. Jest to klucz udarowy pneumatyczny, klucz udarowy akumulatorowy i elektryczny klucz udarowy.
Przydatne wiadomości techniczne
Dla potrzeb poniższego porównania warto wspomnieć o wielkości jaką jest moment obrotowy. Jest to siła pomnożona przez długość ramienia w ruchu obrotowym. Podstawową jednostką momentu obrotowego jest niutonometr [Nm] czyli 1 N x 1 m. Im większa wartość, tym lepiej klucz pokonuje opory materiału.
Maksymalny moment odkręcania i zakręcania (różnią się oczywiście kierunkiem obrotu) nie muszą być takie same. Obroty lewo/prawo ustawisz wciskając i obracając czop napędowy.
Pneumatyczny klucz udarowy
Jest to klucz zasilany mocą pochodzącą ze sprężarki powietrza. Konieczne zatem jest wygospodarowanie miejsca i zakup kompresora z odpowiednio dużym zbiornikiem. Zalety takiego narzędzia:
- jest mniejszy i lżejszy od kluczy elektrycznych
- nie wymaga dużego wysiłku od operatora, co oznacza wysoki komfort użytkowania
- odznacza się odpornością na trudne warunki np. mróz czy wilgoć
- ma prostą konstrukcję pozbawioną elektroniki, więc niewiele może się w nim popsuć
- jest tani w użytkowaniu
- maksymalny moment obrotowy wynosi w małych egzemplarzach (typ klucza udarowego zapadkowego i kątowego) od 50Nm do nawet 8000 Nm w narzędziach przeznaczonych do dużych lub stawiających duży opór śrub
Taka charakterystyka oznacza, że ten rodzaj narzędzia będzie lepszym rozwiązaniem w warsztacie samochodowym oraz przemysłowym.
Elektryczny klucz udarowy
Klucz elektryczny jest zasilany sieciowo, w wyposażeniu ma przewód zasilający i wymaga znajdującego się w pobliżu gniazdka elektrycznego. Co nam dają elektryczne klucze udarowe?
- zapewniają stabilną pracę, brak konieczności ładowania
- można ich używać zarówno przy mniejszych, jak i większych śrubach
- często mają wbudowane zabezpieczenie przed nadmiernym wkręceniem, dzięki czemu unikniesz zniszczenia śruby
- maksymalny moment obrotowy od 50 Nm do 1500 Nm
Jeśli zamierzasz wykorzystywać klucz udarowy jedynie kilka razy w roku, na przykład przy okazji zmiany kół z letnich na zimowe i odwrotnie lub do drobnych prac montażowych, to ten sprawdzi się doskonale.
Klucz udarowy akumulatorowy
Jest wyposażony w akumulator, więc obecność gniazdka nie ma już dla nas dużego znaczenia. Klucze udarowe są najczęściej wybierane przez amatorów ze względu na właściwości takie jak:
- największa mobilność spośród kluczy udarowych - mogą pracować w trudno dostępnych miejscach pojazdu i w każdych warunkach
- brak uzależnienia od źródła zasilania
- maksymalny moment obrotowy od 50 Nm do 3000 Nm
Jaki klucz udarowy akumulatorowy wybrać? Odpowiednio mocny klucz udarowy akumulatorowy (wyposażony we wskaźnik naładowania baterii) pracujący silnikiem bezszczotkowym, może stać się Twoim narzędziem-ratownikiem w trasie i warto, żeby na stałe znajdował się w Twoim samochodzie. Jeśli przy okazji w zestaw wchodzi praktyczna walizka, która ma w miarę kompaktowe wymiary, taki sprzęt jest wówczas narzędziem idealnym.
Jakie parametry powinien mieć odpowiednio wybrany sprzęt?
Kiedy już określiliśmy interesujący nas rodzaj, czas przyjrzeć się poszczególnym cechom konkretnych modeli. Jakie to są cechy?
- Moc narzędzia - musi być odpowiednia do przewidywanych prac. Przy pracy z bardzo mocnym urządzeniem trzeba bardziej uważać na uszkodzenia mechaniczne, jeśli śrubki są niewielkie. Przykładowo do odkręcania kół w samochodzie powinien wystarczyć klucz udarowy o momencie obrotowym 400 Nm. Im mocniejszy klucz, tym jest on większy i cięższy.
- Maksymalny moment udarowy - im wyższy, tym krótszy czas pracy na jednej śrubce, co zapobiega jej zniszczeniu.
- Obecność regulacji wielkości jaką jest prędkość obrotowa - zapewni Ci lepszą kontrolę nad narzędziem w trakcie pracy. Najczęściej mamy trzy poziomy prędkości obrotowej i jest to optymalna ilość.
- Opcja automatycznego zatrzymania. Praca narzędzia wyposażonego w tę opcję ustaje natychmiast po zwolnieniu spustu włącznika podczas odkręcania śrub.
- Obudowa - warto, żeby była wzmocniona włóknem szklanym, zaś wysoka ergonomia kształtu rękojeści zwiększy Twój komfort pracy. Zwróćmy uwagę także na uchwyty robocze – mały sześciokątny uchwyt ¼ cala nadaje się do lekkich prac, najbardziej typowy uchwyt to kwadrat ½ cala, a do ciężkich zastosowań najlepszy jest uchwyt kwadratowy ¾ cala.
- Akcesoria - dobrze, gdy sprzęt jest wyposażony w zestaw nasadek o różnej średnicy i wygodną walizkę. Zwiększy to jego możliwości wykorzystania. Inne przydatne dodatki to hak, umożliwiający zawieszenie narzędzia na pasku, a także dioda LED oświetlająca przestrzeń roboczą.
- Szczególny przypadek: akumulatorowy klucz udarowy. Gdy wybieramy akumulatorowy klucz udarowy, silnik bezszczotkowy gwarantuje nam, że narzędzie jest lekkie, nie przegrzewa się i nie iskrzy w czasie pracy. Ważny jest też pojemny akumulator i szybka ładowarka tak, aby bateria mogła pracować nieprzerwanie przez długi czas. (Wskaźnik pokazujący stan naładowania akumulatora powinien być obecnie w standardzie).
Klucze do Twojego sukcesu
Wzbogacenie wyposażenia Twojego garażu czy samochodu sprawi, że myśl o odkręcaniu kół nigdy już nie będzie budzić w Tobie takiej grozy, jak przedtem. Profesjonalne narzędzie zawsze dotrzyma Ci kroku podczas pracy.
