Wciornastki to grupa owadów, która liczy ponad pięć tysięcy gatunków. Te niewielkie zwierzęta, wyglądem przypominające ciemne kreseczki (stąd potoczna nazwa „przecinki”), spotkać można w krajach tropikalnych, strefie umiarkowanej i zimnej oraz na obszarach arktycznych. Większość z nich należy do szkodników – żywiąc się sokami i tkankami roślin, doprowadzają do ich trwałego uszkodzenia i śmierci.
Wciornastki występują licznie również w Polsce. Atakują rośliny gruntowe, rosnące na polach i w ogrodach, a także uprawy szklarniowe i rośliny doniczkowe w domach. Jeśli zauważymy te małe stworzenia na naszych uprawach, powinniśmy podjąć z nimi walkę. Na szczęście oprysk na wciornastki zwykle szybko pomaga roślinom.
Lista potrzebnych produktów:
- konewka
- preparaty do zwalczania wciornastków.
Wciornastki – szkodniki występujące w Polsce
W naszym kraju spotkać można około 220 gatunków wciornastków, jednak do najczęściej żerujących zalicza się:
- wciornastek cieplarek atakujący bluszcz, figowce i palmy
- wciornastek zachodni żerujący na roślinach szklarniowych (pomidorach, ogórkach), roślinach ozdobnych (np. na różach) i polowych (np. na truskawkach)
- wciornastek szklarniowiec, który niszczy uprawy szklarniowe i gruntowe, a najczęściej spotkać go można na pomidorach, ogórkach, papryce, a także cyklamenach, niecierpkach i fiołkach
- wciornastek różówek żerujący przede wszystkim na roślinach należących do rodziny różowatych, czyli na truskawkach, jeżynach, malinach, jak również atakujący borówkę, porzeczkę i magnolię.
Listę uciążliwych gatunków w naszym klimacie uzupełnia najbardziej powszechny wciornastek tytoniowiec, szkodnik kapusty, szparagów i cebuli, a także roślin ozdobnych, np. goździków czy chryzantem.
Jak rozpoznać rośliny zaatakowane przez wciornastki?
Objawy, które powinny zaniepokoić i zwrócić naszą uwagę, to:
- wystąpienie żółtawych plam na liściach roślin
- tzw. srebrzystość liści
- zwijanie się liści
- inne zmiany na liściach i łodygach – skorowacenia, dziurki.
Ze względu na niewielkie rozmiary wciornastków dość trudno je zauważyć na roślinie. Można jednak przeprowadzić prosty test. Polega on na podłożeniu białej kartki pod liście rośliny i energicznym potrząśnięciu nimi. Owady powinny spaść na kartkę i pojawić się na niej w postaci niewielkich, ciemnych kreseczek.
Naturalny oprysk na wciornastki
Jeśli zauważymy na naszych roślinach domowych i ogrodowych ślady bytności wciornastków, ale uprawy są jeszcze w dobrej kondycji, możemy podjąć próbę zwalczania szkodników naturalnymi metodami. W tym celu warto zaopatrzyć się w saszetki z drapieżnymi roztoczami żywiącymi się wciornastkami, czyli dobroczynkiem wielożernym, dobroczynkiem szklarniowym albo dziubałeczkiem wielożernym, pluskwiakiem zwalczającym larwy i osobniki dorosłe wciornastków.
Innym sposobem na pozbycie się szkodników jest przygotowanie oprysku z mydła potasowego (tzw. szarego mydła). W tym celu rozpuszczamy 2 ml mydła w 1 l wody i taki roztwór wlewamy do opryskiwacza. Nie stosujmy jednak mydła potasowego, jeśli na naszych roślinach żerują dobroczynki czy dziubałeczki – będzie ono szkodliwe również dla tych zwierząt.
W handlu dostępne są także gotowe ekologiczne spraye na wciornastki bazujące na mydle potasowym lub innych substancjach (np. na roztworze wodnym wielocukrów). Warto podkreślić, że ekologiczny oraz domowy oprysk na wciornastki będzie skuteczny tylko na początkowym etapie inwazji. Mocno zainfekowane rośliny lepiej ratować za pomocą chemii.
Wciornastki – oprysk chemiczny
W sklepach znajdziemy wiele chemicznych preparatów, które skutecznie zwalczają wciornastki. Są to najczęściej płyny lub proszki, z których przygotowuje się roztwór wodny do oprysku. Pamiętajmy, że użycie środków chemicznych w tej formie wymaga zastosowania podstawowych środków BHP – okularów ochronnych i rękawic ogrodowych oraz właściwej wentylacji pomieszczeń, jeśli oprysk przeprowadzamy w domu lub szklarni.
