Dalie przywędrowały do Europy z Ameryki Środkowej. Na świecie występuje 35 gatunków tych kwiatów, jednak na naszym kontynencie znajdziemy tylko trzy odmiany: Dahlia ponnata, Dahlia rosea oraz Dahlia coccinea. Jak i gdzie sadzić dalie?
Dalie można bardzo łatwo krzyżować. Jeśli będziemy je hodować z nasion, uzyskamy różnokolorowe kwiaty do naszego ogrodu. Te rośliny nazywa się również georginiami.
Lista niezbędnych produktów:
- sadzonki dalii
- ziemia ogrodnicza
- doniczka
- żwirek lub kamienie do drenażu.
Dalie - krótka charakterystyka
Dalie, które można znaleźć w naszych ogrodach, są potomkami i mieszankami tych dawnych odmian, które trafiły do Europy z Ameryki. To bardzo zróżnicowane kwiaty. Ich wysokość może wynosić od 30 do 200 cm, a kwiatostany mają formę koszyczka. Mogą być pojedyncze, półpełne lub pełne. Największa odmiana dalii, jaką można spotkać w Polsce, to wielgonia. Jej kwiat osiąga do 30 cm średnicy. Ogrodnicy stworzyli ponad kilkadziesiąt tysięcy odmian georginii. Dalie to byliny, które tworzą pod ziemią bulwy. Występują w prawie wszystkich kolorach – od bieli aż do niemal czarnej czerwieni. Nie występuje dalia o niebieskim odcieniu.
Jakie odmiany dalii możemy spotkać w naszych ogrodach?
Ze względu na ogromną liczbę odmian dalii, utworzono klasyfikację bazującą na tym, w jakiej formie występują kwiaty. Wyróżniamy:
- dalie pojedyncze
- dalie pomponowe
- dalie kuliste
- dalie anemonowe
- dalie grzebieniowe
- dalie kołnierzykowe
- dalie dekoracyjne
- dalie kaktusowe
- dalie półkaktusowe
- dalie pozostałe.
Jakie wymagania glebowe ma dalia?
Dalila lubi miejsca dobrze nasłonecznione – najlepiej, by słońce świeciło od 6 do 8 godzin bezpośrednio na kwiat. Roślina powinna mieć także zapewnioną żyzną, dobrze przepuszczalną glebę. W dolnej warstwie podłoża trzeba zastosować drenaż ze żwirku lub kamieni, aby ziemia zbytnio nie wysychała ani nie zatrzymywała wody. Gleba powinna być dobrze spulchniona i nawożona kompostem. Dalie należy posadzić w miejscu, które będzie osłonięte przed wiatrem.
Jak uprawiać i sadzić dalie?
Dalie sadzi się w ogrodzie dopiero po majowych przymrozkach. Można posadzić je w formie nasion, karpy albo przygotowanych wcześniej sadzonek. W lutym należy wysiać nasiona do doniczki i trzymać w ciepłym, wilgotnym miejscu do chwili wykiełkowania. Możemy też na parapecie pędzić karpy, by szybciej doczekać się kwiatów, jeśli posadzimy roślinę w maju do gruntu. Dalie kwitną z reguły od lipca do października.
Mniejsze odmiany można sadzić w rozsadzie co 30 cm. Większe natomiast sadzimy co 90 cm. Sadzonki wysadzamy do gruntu w taki sposób, by korzenie zostały przykryte kilkucentymetrową warstwą ziemi. Należy też dobrze podlać roślinki.
Karpy trzeba zakopać na około 20 cm i nie podlewać, dopóki nie wypuszczą pędów. Trwa to najczęściej około kilku dni. Małe odmiany dalii można posadzić przed domem w doniczkach z warstwą drenażową. Większe jednak muszą być sadzone do gruntu, najlepiej z podporami, by piękne i ciężkie kwiaty się nie złamały.
Należy regularnie usuwać przekwitnięte kwiatostany. Dobrze jest też delikatnie przycinać rośliny na początku okresu wzrostu. Sprawi to, że dalie zaczną się rozgałęziać. U odmian większych lepiej pozostawić maksymalnie pięć łodyg, by roślina zbyt mocno nie była obciążona. Warto dbać o odchwaszczanie terenu wokół georginii.
Dalie należy podlewać minimum dwa razy w tygodniu, częściej w okresie suszy. Trzeba również pamiętać o nawożeniu roślin nawozami, które mają wysokie stężenie potasu i fosforu. Musimy też uważać przy dawkowaniu, by nie przenawozić georginii azotem, ponieważ ogranicza on rozwój karpy, a w efekcie także rozwój pąków i kwiatów. Dalię nawozimy co 3–4 tygodnie do połowy września.
Dalie są roślinami wieloletnimi. Nie przezimują w gruncie, dlatego jesienią trzeba karpę wykopać oraz ogołocić z łodyg i liści. Następnie zakopuje się ją w piasku lub torfie i umieszcza w chłodnym pomieszczeniu, np. w piwnicy, gdzie panuje 8 stopni Celsjusza. Należy dbać o podlewanie przechowywanych dalii, ale nie powinno się z tym przesadzać, by nie zapadły na choroby grzybowe.
Jak komponować dalie?
Niskie karłowe dalie stanowią doskonały materiał do tworzenia kompozycji w skrzynkach balkonowych, misach, donicach, do dekoracji tarasów, balkonów, ogrodów na dachach oraz na obwódki. Do tworzenia obwódek najlepiej jest zastosować jedną odmianę dalii. Można też wybrać dwie odmiany o różnej barwie kwiatów, lecz w podobnej tonacji kolorów np. kwiaty żółte i pomarańczowe lub żółte skontrastowane z fioletem.
Średnie dalie doskonale nadają się do ogrodów naturalistycznych i rustykalnych, a także na rabatach ogrodowych czy działkowych. Dalie mogą występować pojedynczo lub w połączeniu z petuniami, pelargoniami, szałwiami lub żeniszkami.
Wysokie i bardzo wysokie dalie będą dobrze prezentować się posadzone przy pergolach, trejażach, wzdłuż ogrodzeń i przy innych konstrukcjach. Wraz z malwami i słonecznikami dalie mogą stanowić osłonę mniej ciekawej części działki. Wysokie georginie mogą również stanowić tło dla mniejszych dalii lub niskich bylin.
