Podwyższone grządki - porządek w ogrodzie i wyższe plony warzyw

Podwyższone grządki (ang. raised bed), zwane również podniesionymi grządkami, to zwykle drewniane skrzynie wypełnione podłożem, w których uprawia się rośliny ogrodowe, najczęściej zioła lub warzywa. Stanowią doskonałą alternatywę dla tradycyjnych grządek ogrodowych, szczególnie tam, gdzie podłoże nie nadaje się do uprawy warzyw – jest zbyt wilgotne, jałowe lub gliniaste.

Grządki na podwyższeniu są bardzo popularne w Anglii, znane były również niegdyś w Polsce, niestety zostały nieco zapomniane. Warto przywrócić tę tradycję w naszych ogrodach, tym bardziej że posadzone w nich warzywa dają obfitsze plony. Uprawa warzyw w skrzyniach to świetny pomysł dla miejskich ogrodników, którzy do dyspozycji mają miniogródki lub balkony.

Lista potrzebnych produktów: 

• poziomnica,

• łopata,

• druciana siatka przeciw gryzoniom,
• mata ściółkująca,
• żyzne podłoże ogrodnicze.

Opcjonalnie (jeśli grządka ma być drewniana):

• wiertarko-wkrętarka,

• wkręty do drewna,
• środek do impregnacji.

Podwyższane grządki można wykonać z wielu rozmaitych materiałów. Od tego, na jakie rozwiązanie się zdecydujemy, będzie zależał zestaw niezbędnych narzędzi i materiałów. Możemy potrzebować np. desek, z których zbudujemy konstrukcję. Inny zestaw przyrządów i materiałów potrzebny będzie z kolei dla podwyższonych grządek z palet czy wykonanych z betonu, cegieł lub kamieni.

Choć uprawa roślin na podniesionych grządkach wydaje się skomplikowana, w rzeczywistości sposób ten pozwala na uzyskanie większych plonów mniejszym nakładem pracy. Okazuje się, że dużo łatwiej sadzić i pielić grządki na podwyższeniu niż tradycyjne.

Kolejną zaletą podniesionych grządek jest ich ładny wygląd oraz przyspieszony rozwój roślin, które rosną szybciej dzięki większej wilgotności oraz lepszemu nagrzewaniu się podłoża.

Podwyższane grządki świetnie nadają się do uprawy warzyw. Doskonałe plony dają wysiewane na wysokich grządkach warzywa:

• dyniowate,
• liściowe,
• kapustne,
• korzeniowe,
• cebulowe,
• strączkowe,
• rzepkowate,

czyli praktycznie wszystkie najbardziej popularne warzywa jednoroczne uprawiane w ogrodach w naszej strefie klimatycznej. Podwyższone grządki warzywne nie są korzystne natomiast dla warzyw wieloletnich, ponieważ rośliny zimujące są bardziej narażone w nich na przemarznięcie.

Sposób na warzywniak na podwyższeniu opiszemy na przykładzie grządek założonych w drewnianych skrzyniach, jednak podobnie przeprowadza się zakładanie podwyższonych grządek wykonanych z innych materiałów. Oto jak zrobić podwyższone grządki krok po kroku:

1. Przygotowanie drewnianych skrzyń. Deski docięte na wymiar skręcamy ze sobą, używając wiertarko-wkrętarki i wkrętów do drewna tak, żeby powstała skrzynia o wysokości około 0,5 m, szerokości około 1,2 m i dowolnej długości. Nie zaleca się skrzyń dłuższych niż 5 m, ponieważ o tak dużą grządkę trudniej zadbać. Jeśli zamierzamy sadzić na podwyższonej grządce warzywa korzeniowe, warto nieco zwiększyć jej głębokość.
2. Gotową skrzynię ustawiamy na gruncie tak, żeby jej krawędzie znajdowały się na jednakowym poziomie, odsuwając darń i podkopując nieco teren, jeśli to konieczne. Dla ustalenia poziomu można użyć poziomicy.
3. Na dnie skrzyni układamy siatkę drucianą, która uniemożliwi gryzoniom podjadanie naszych warzyw.
4. Na siatkę kładziemy matę ściółkową.
5. Do wnętrza skrzyni, na matę sypiemy podłoże ogrodnicze.
6. Co jakiś czas wyrównujemy poziom ziemi za pomocą łopaty.
7. Na koniec ziemię wyrównujemy grabiami.

Tak powstała grządka jest gotowa, żeby posadzić na niej warzywa, a pomiędzy nimi rośliny odstraszające szkodniki, takie jak nagietki, aksamitki czy nasturcje.